Халықаралық ақпараттық технологиялар университеті Тілдер кафедрасының профессорлары Akelius платформасындағы сабақтар кешеніне, В1.1 деңгейі бойынша инофон-балаларға арналған сауаттылықты арттыру курсына түсініктеме берді. Бұл сабақтар Швецияның Akelius білім беру платформасында орналастырылған және 5 пен 17 жас аралығындағы оралман балаларға арналған. Сауаттылықты арттыру жөніндегі бұл жоба Қазақстанда 2021 жылдың қыркүйегінен бастап іске асырылуда және оны Akelius қоры, ЮНИСЕФ және ХАТУ бірлесіп әзірлеуде. Akelius білім беру платформасында 5 сатылы деңгей бар. ХАТУ тілдер кафедрасының меңгерушісі Жаннұр Манапбаева сарапшылардың қандай деңгейге түсініктеме бергенін түсіндірді. «Біз техникалық қателерді табамыз, сондай-ақ платформада орыс тілі курсын әдістемелік және техникалық жағынан жақсартуды ұсынамыз, платформада әрбір сабақты өткізу бойынша әдістемелік ұсыныстарды сипаттаймыз. Жалпы, 2023 жылдың қазан және қараша айларында ХАТУ тіл сарапшыларымен В1.1 деңгейіне түсініктеме бердік», - деді ХАТУ тілдер кафедрасының меңгерушісі Жаннұр Манапбаева.
Филология ғылымдарының кандидаты, тілдер кафедрасының ассистент-профессоры Евгений Медведев платформада қандай қателіктер жиі кездесетінін және бұл немен байланысты екенін айтты. «Акелиус» платформасында оқу материалдарын тексеру техникалық, фактологиялық, грамматикалық қателерді анықтау және зерттеуге ұсынылған материалды бағалау мақсатында жүргізілді. Тексеру барысында техникалық қателер табылды: ұсынылған жауап нұсқаларында екі бірдей нұсқа болды; суретте бір сөз жазылған, ал сол мәтінді оқыған диктор басқа сөзді айтады; сөздегі әріп түсіріліп айтылады (шақЫру сөзінің орнына шақру)», – деді Евгений Юрьевич. Оның айтуынша, өрескел фактологиялық қате де табылды: 1900-2000 жылдар аралығындағы уақыт ХІХ ғасыр деп аталды, негізінде бұл ХХ ғасыр.
Евгений Медведев мәнмәтінде сөздерді дұрыс қолданбаудың бірнеше мысалын келтірді: «Нығайту сөзі бекіту сөзінің орнына қолданылған (бұл сөздер әртүрлі мағынаға ие және берілген мәнмәтінде дәл бекіту сөзі қажет; бір мәнмәтіндегі сенімді болу мен үміттену сөздерінің қате араласуы бір-бірін өзара ығыстырады. Бұған қате құрылған сөйлемді де жатқызуға болады: Жер – бұл беткі қабат. Сондықтан «еденнің немесе жердің беткі қабаты» екенін нақтылауыңыз керек немесе жай ғана «жер бетінен» деп айтуыңыз керек», – деп түсіндірді ол.
«Беткі қабаттан немесе жерден» деген дұрыс емес, – деп атап өтті Евгений Медведев. Сонымен бірге, ол грамматикалық материалды түсіндіруде етістіктердің емлесі мен етістіктің зат есімдеріне қатысты ережелердің қате түсіндірмесі табылғанын қосты (ЕМЕС ДЕЙІН етістіктермен бірге / бөлек жазылуы).
Оның әріптесі, қауымдастырылған профессор, филология ғылымдарының кандидаты Динара Алиева сабақтар өте қызықты, әсіресе Мамандықтар, Хобби тақырыптары – өзекті және көңіл көтеретінін атап өтті, сонымен бірге ауызекі сөйлеу тілінде рұқсат етілуі мүмкін тавтология түріндегі сөйлеу қателіктері жиі кездесетінін атап өтті. «Маған 71-73 (хобби) сабақтары тақырып, мазмұн және тапсырмалар бойынша алдыңғы 61-63 (мамандықтар) қарағанда жеңілірек болып көрінді, мен оны Треллода көрсеттім. Олардың орнын ауыстыруға болады, өйткені Трелло тақтасы интерактивті өзара әрекеттесуге және түсініктеме беруге ыңғайлы», - деп толықтырды Динара Асылханқызы. Қауымдастырылған профессор, филология ғылымдарының кандидаты Оксана Бубликова стилистикалық, орфографиялық және техникалық қателіктерді анықтап, сабақтарға түсініктеме берді. «Ол өзін балерина етіп көрсетеді». (Онша дұрыс мысал емес. Бұл бөлімде ол бірнеше рет қолданылады. «Болып көріну» сөзінің басқа мағынасы бар. Ауру, қамқор болып көрінуге болады», - деді Оксана Васильевна.
Жобаға қатысушылар техникалық кемшіліктерге кейбір тапсырмаларда екі дұрыс жауапты таңдау мүмкіндігі бар екендігі туралы түсініктеменің жоқтығы, әдетте тек бір нұсқа таңдалады, сонымен қатар навигацияда әлі де бір қадам немесе артқа қарай қайтуға болу мүмкіндігінің жоқтығын атап өтті. Ол үшін барлық тапсырмаларды басынан бастап белгілі бір бөлімнен өту керек. «Нұсқар» тек сіз тұрған тапсырманың басына оралады. Сондай-ақ, олардың пікірінше, кейбір тақырыптарды, мысалы, ноталар мен партитураларды түсіну қиын болып көрінеді. Бірақ мектептерге барған кезде сарапшылар балалардың жаңа ақпаратты жақсы қабылдайтынын және мұндай тапсырмаларды орындай алатынын атап өтті.
ХАТУ тіл сарапшылары сабақтарды құрастыру мен түсініктеме берудегі ең маңыздысы – игерілген материал студенттерге орыс тілінде сөйлейтін адамдар арасында нақты тілдік тәжірибеге шығуға мүмкіндік беретіндігін бағалау екенін атап өтті.